Blue Zones
VitaalVitaal Les 8

Blue Zones

By 21 februari 2021januari 23rd, 2022No Comments
In ons land is het een unicum als iemand honderd jaar wordt, helemaal als dat gebeurt in blakende gezondheid. Sterker nog, hoewel we regelmatig horen dat we steeds ouder worden, daalt in een deel van de westerse wereld de levensverwachting weer. Maar in een aantal gebieden is het de normaalste zaak van de wereld dat de gemiddelde leeftijd dik boven de tachtig ligt. Daar worden mensen dus gemiddeld een stuk ouder dan de mensen in de rest van de wereld, ook nog eens tot op hoge leeftijd in goede gezondheid.  Wat is het geheim?
https://www.youtube.com/watch?v=ff40YiMmVkU

Wat is het?

De gebieden waar mensen een stuk ouder worden dan in de rest van de wereld noemen we de Blue Zones. Wat daarbij vooral opvalt is dat deze mensen niet alleen veel ouder worden, maar ook nog eens  tot op hoge leeftijd in blakende gezond. In de Blue Zones komen welvaarts- en ouderdomsziekte dan ook niet of nauwelijks voor. Dat wij dat weten, danken we aan de Amerikaanse wetenschapper Dan Buettner.
Tijdens een congres over levensverwachting waar hij aanwezig was, maakte een wereldkaart duidelijk dat er zes gebieden op aarde zijn waar de gemiddelde leeftijd ruim uitsteeg boven de gemiddelde leeftijd van alle andere landen op aarde. Die gebieden waren op die kaart toevallig allemaal  blauw gekleurd, vandaar de naam Blue Zones. Buettner legde deze naam wettelijk vast als zijn eigendom en deed vervolgens uitgebreid onderzoek naar het hoe en waarom daarvan. Sindsdien heten ze de Blue Zones en weten we veel meer over hoe ze daar leven.
Voorbeelden van Blue Zones zijn Sardinië (Italië), Okinawa (Japan), Nicoya (Costa Rica) en Ikaria (Griekenland). Wat meteen opvalt is dat het allemaal gebieden zijn die ver weg van de bewoonde, industriële wereld liggen, waardoor de bewoners een vrij geïsoleerd bestaan leiden en weinig contact hebben met de wereld waarin wij leven. Overigens zijn er al eerder uitgebreide onderzoeken gedaan naar volkeren en stammen die geïsoleerd van de Westerse wereld leven, waar mensen ongeveer onder dezelfde omstandigheden leven en wetenschappers tot ongeveer dezelfde conclusies kwamen.

Wat is het geheim?

Samengevat is het geheim dat zij allen hetzelfde leven leiden als hun voorvaderen. Als je het afzet tegen de gezondheidssituatie van oudere mensen in de moderne westerse wereld, vallen een paar dingen direct op. Waar mensen hier op relatief jonge leeftijd aan hun einde komen, is dat ook vaker na jaren van ziekte. Als je dan kijkt naar hoe de mensen daar leven, dan is het verschil levensgroot. Je kunt echt wel stellen dat deze leefwijze eigenlijk alleen maar gezondheidsvoordelen heeft ten opzichte van onze manier van leven.
Wat het eerste opvalt, is dat waar wij ons eten gewoon in de supermarkt halen en vaak al op relatief jonge leeftijd chronisch ziek worden, zij hun voeding zelf telen en, zoals eerder gezegd, gemiddeld vaak veel ouder worden en tot hun dood relatief gezond blijven. Wat nog meer in deze context opvalt, is dat ze daar geen welvaartsziektes als kanker, hart- en vaatziektes, obesitas en diabetes kennen. Hoe kan dat?

Kleine samenlevingen die hecht samenleven

Hoewel de zes Blue Zones er verschillende eetgewoontes op na houden, van veel vis tot juist veel groente en fruit, afhankelijk van waar de gebieden liggen, bijvoorbeeld Alaska en Japan of Sardinië. Dus daardoor kan het verschil in levensverwachting niet door worden verklaard. Wat verklaart dat dan wel? Buettner concludeerde in zijn onderzoek wat waarschijnlijk wel het verschil maakt.
Hij zag dat alle zes Blue Zones in kleine gemeenschappen leven, die hecht samenleven en die leven van de landbouw, visserij en veeteelt. Omdat ze geïsoleerd van de Westerse wereld leven, beschikten ze niet over chemische bestrijdingsmiddelen, waardoor ze net als hun voorvaderen, een natuurlijk eetpatroon aanhouden en in het algemeen op een natuurlijk manier leven. Naast welvaartsziektes kennen ze er zo goed als geen stress. In plaats van een , jachtig gestresst bestaan, leiden ze een rustig leventje, midden in de natuur in plaats van in dichtbevolkte, industriële gebieden. Maar ook, en dat is misschien wel de belangrijkste reden dat ze zo gezond oud worden, ze blijven tot op hoge leeftijd actief. Veel mensen werken bijvoorbeeld nog gewoon op het land en telen hun eigen voeding.
Dat zijn precies de gezondheidsvoordelen van hun bestaan, die volgens Buettner ertoe leiden dat ze vrijwel nooit ziek zijn en dus gemakkelijker in goede gezondheid zo oud kunnen worden: een actief leven, een rustig leven, zonder stress, een natuurlijk voedingspatroon bestaande uit onbewerkte voedingsproducten en een natuurlijk harmonisch, sociaal leven. Zo zingen ze veel, drinken ze ‘avonds nog graag een glaasje wijn en helpen ze elkaar waar ze kunnen. Bovenal gaat het hen niet om zoveel mogelijk geld, maar om zoveel mogelijk van het leven en elkaar te genieten.
De gemeenschappelijke kenmerken van alle Blue Zones is dat ze, ondanks alle verschillen allemaal puur natuur eten en drinken, een menu dus zonder synthetische, bewerkte producten uit de fabriek: grotendeels plantaardig; groenten, fruit, granen, peulvruchten, noten, kruiden en knollen, aangevuld met vis, vlees of zuivel, net zoals we het overgrote deel van ons leven hebben gedaan. De mensen in de Blue Zones zijn door de afgelegen ligging, nooit over gestapt op de moderne, industriële voeding, zoals wij. Maar de andere sociale redenen wegen waarschijnlijk net zo zwaar. Ze houden tot hun dood sociale contacten, doen veel samen en zoals gezegd, blijven actief en onafhankelijk.

Opgevreten door het moderne leven

Ze zijn niet opgevreten door het moderne leven dat wij hier kennen, waar de industrie bepaalt wat we willen en bezitten. Daar kennen ze nauwelijks straling, auto’s, tablets, lucht- en waterverontreiniging en andere factoren die er bij ons voor zorgen dat we op relatief jonge leeftijd ziek worden en sterven. Daarnaast doen ze alles op hun dooie akkertje: veel wandelen, fietsen, dansen en tuinieren en bewegen ze op een natuurlijk manier; in plaats van ‘geforceerd’ in een sportschool ‘sporten’, wandelen ze veel, telen hun eigen groente en fruit, kortom bewegen ze veel door simpelweg actief bezig te zijn.Verder zijn ze veel meer bui ten dan wij, en zitten ze veel minder achter een scherm. Maar vooral genieten ze veel meer dan wij van wat ze doen en wat ze eten.
Daarbij speelt het feit dat ze een sterk sociaal leven leiden misschien wel de belangrijkste rol; zij interpreteren ‘samen’ zoals het bedoeld is, van en met elkaar genieten in plaats van te streven naar heel veel geld en bezittingen. Ze hebben dagelijks contact met familie en vrienden, ze doen dagelijks, zoals wij noemen, ‘leuke’ dingen als samen eten, samen dansen, samen zingen, leiden een rustig en simpel bestaan. Ze zijn niet verpest door een bestaan waar het belang van de industrie telt, maar leven op een natuurlijke, harmonieuze manier, omdat ze daar niet anders kennen. Ze leven daar op de maat van wat de natuur elke dag weer brengt. Daardoor zijn ze altijd bezig, hebben ze het goed naar hun zin en horen ze ergens bij. Ze worden niet geleefd door hun agenda, targets of deadlines. Er is tijd! Hoe je daarmee om gaat, bepaal je zelf. Samengevat leven ze grotendeels hetzelfde leven als hun verre voorvaderen. 

Wat kan ik zelf doen?

De vraag stellen, is hem beantwoorden: doe als de Blue Zoners doen! In plaats van je je hele leven bezig te houden met geld verdienen, kan je ook uitgaan van waar je van geniet, waar je blij van wordt. Bijna zoals onze voorvaderen leefden: opstaan als de haan kraait en naar bed gaan als je moe bent. Misschien ben je met een ander leven en minder geld wel net zo gelukkig of zelfs gelukkiger dan nu. Geld maakt echt niet altijd gelukkig.

Kies voor werk waar je je goed bij voelt, waar je passie ligt, ook al verdien je daar minder geld mee. Meer energie steken in sociale contacten, met elkaar leuke dingen doen, in plaats van alleen maar werken. Meer buiten bewegen in plaats van binnen zitten achter een device, toeleven naar je pensioen en dan achter de geraniums gaan zitten. Blijf  (maatschappelijk) actief! Doe de dingen waar jij gelukkig van wordt, samen met andere mensen die ongeveer hetzelfde denken en doen als jij. Steek je energie in elkaar helpen en van elkaar genieten.

Leef, samengevat een natuurlijk leven, waar we natuurlijk, biologisch en onbewerkt eten en drinken, de tijd nemen voor de bereiding van een gezonde, natuurlijke maaltijd, voor het eten en proeven van de ingrediënten, idealiter met vrienden of familie. Waar stress alleen een functie heeft als we een prestatie willen leveren, en niet als oorzaak van een ongezonde leefstijl: rennen en vliegen, en meer en beter willen zijn dan iemand anders.  Waar we niets tegen onze zin doen, niets nastreven omdat we denken dat het zo hoort, maar zelf nadenken en bepalen wat voor ons het belangrijkste is. Waar wij gelukkig van worden. Luister niet klakkeloos naar anderen, maar luister naar je eigen hart, dat klopt altijd! is mijn devies. 

Waar kan ik nog meer informatie vinden?

In de boeken van Dan Buettner uiteraard, maar ook in de vele artikelen en onderzoeken die sindsdien zijn uitgekomen. Maar nog beter, neem een paar weken vrij en bezoek een van de Blue Zones: ervaar wat het met je doet.

Leave a Reply