SUIKER! We gooien het achteloos in onze koffie en thee. Maar deze suiker heeft een enorme negatieve invloed op onze gezondheid. Ach, dat zal wel meevallen, zie ik je denken. Nou, dat valt helemaal niet mee! Sterker nog, geraffineerde suiker is een echte sloper, maar wel een sloper die je lichaam sloopt zonder dat je daar erg in hebt. Wat kun je daar tegen doen?
Voor we verder gaan over dit onderwerp, een zijstapje: meer dan zeventig procent van alle reclame over voeding komt van de industrie zelf. Dat die er geen belang bij heeft om de negatieve aspecten al te zeer te benoemen, is na de video en deze blog voor iedereen begrijpelijk, maar dat maakt een objectief oordeel wel heel erg lastig. Toch is een gezonde keuze, als je beter weet, niet zo moeilijk.
Wat is het?
Je hebt suiker en suiker. Als je op Google het woord ‘suiker’ intikt, krijg je een stortvloed aan informatie. Daar tussen opvallend veel websites waarop staat dat fruitsuiker, suiker in fruit, door ons lichaam op dezelfde manier wordt behandeld als toegevoegde, of geraffineerde suiker. Daardoor lijkt het of fruitsuiker even gezond of ongezond is als geraffineerde suiker. Dat verhaal klopt niet! Je hebt (natuurlijke) koolhydraten nodig, maar geraffineerde suiker (en koolhydraten) kun je missen als kiespijn. Dat zorgt alleen maar voor heel veel ellende in ons lichaam. Hoe zit dat precies?
Ons hele leven hebben we natuurlijk gegeten en gedronken. Ons eetpatroon bestond al die eeuwen uit zaden, noten, planten, vis, vlees, water, etc., dus puur natuur, vooral producten waar veel (natuurlijke) koolhydraten in zitten. Een halve eeuw geleden zijn we koolhydraten gaan raffineren. Dat betekent kort gezegd dat we de gezonde stoffen, zoals mineralen, enzymen, vitamines, vezels uit de planten – bijvoorbeeld suikerbiet – zijn gaan halen, en er slechte stoffen aan hebben toegevoegd. De lijst met bewerkingen die zo’n plant ondergaat, is enorm. Zo ontstond er een ander product dat er mooier uitzag, langer houdbaar was en heel zoet smaakte. Precies wat we dachten nodig te hebben.
Een korte samenvatting wat geraffineerd in de praktijk betekent:
‘Om geraffineerde suiker te krijgen moet men de suiker wassen, snijden, malen, walsen (persen), filteren, centrifugeren, klaren, carbonisatie (fosfatase), indikken door verdamping, ontkleuren (m.b.v. verkoolde koeienbeenderen), ionenuitwisseling met een hars, verder indikken door evaporatie, kristallisatie, nogmaals centrifugeren en drogen (behandelen met antischuim-middel, behandelen met formaldehyde, verzuren met zwaveldioxide, toevoegen van hardheidsstabilisator, schonen m.b.v. blauwzuur, enz.’
Wat doet het met je?
Ooit had de zoete smaak een goede reden, daardoor konden we checken of iets eetbaar was. Maar door al die jaren de producten te eten die de natuur ons gaf, zijn we eigenlijk verslaafd geraakt aan deze zoete smaak. Omdat suiker zo is aangepast aan onze moderne wensen, herkent ons lichaam deze nieuwe producten waarin het verwerkt is niet als voeding, weet het er zich geen raad mee. Het gevolg is dat het lichaam ontregeld raakt en wij steeds vaker (ernstig) ziek worden. Het aantal patiënten dat aan welvaartsziektes lijdt, zoals overgewicht, obesitas, hart- en vaatziektes, diabetes en kanker stijgt gestaag. Op 1 januari 2018 waren het er bijna tien miljoen.
Proces
Om enige duidelijkheid te scheppen: door dit raffinageproces creëerden we de bekende witte suiker. Deze suiker kun je in de supermarkt kopen. Maar omdat deze grondstof super goedkoop is, we er vanuit onze geschiedenis aan verslaafd zijn geraakt en het nog meer praktische voordelen heeft (bijvoorbeeld dat de industrie dankzij deze suiker invloed heeft op wat je eet), stopt de industrie het in duizenden producten in de supermarkt: o.a. koekjes, snoepjes, sauzen, dressings, ijs, gebak, ontbijtgranen en zelfs snert en zoute haring. Deze ‘suiker’ hebben we helemaal niet nodig, die kunnen we missen als kiespijn.
Dat is misschien goed voor de portemonnee van de zakenman, maar heel slecht voor onze gezondheid. Want om deze moderne suiker te kunnen verteren hebben we enzymen nodig, die wel in fruitsuiker zitten, maar niet in tafel- of geraffineerde suiker die we hebben gecreëerd. De vezels hebben we nodig om ons een seintje te geven als we ‘vol’ zitten, en de mineralen en vitamines versterken ons immuunsysteem, best handig als er een virus langskomt. De gevolgen van de consumptie van onnatuurlijke suiker zijn enorm. Als je daar meer over wil weten, bekijk dan de video.
Belofte maakt schuld
Ook de hoeveelheid suiker die in natuurlijke producten zoals fruit zit, verschilt nogal van de hoeveelheid suiker die in al die producten die in de supermarkt liggen, zit. Sommige producten tikken al gauw twintig, dertig of meer procent aan. Een vervelende bijkomstigheid is dat deze voedingsmiddelen bovendien nauwelijks gezonde voedingsstoffen bevatten. Hoewel de industrie steeds belooft daar iets aan te doen, is dat alleen bedoeld om tijd te kopen. De overheid werkt grif mee aan deze strategie.
Geraffineerde suiker hebben we, samengevat, niet nodig. Sterker nog, het zou verboden moeten worden. Het is heel slecht voor je gezondheid, is verslavend en leidt tot een hele lijst aan kwalen en ziektes. Op de verpakking zouden, net als bij sigaretten, angstaanjagende plaatjes moeten staan, die ons er aan herinneren dat we deze producten beter kunnen laten staan. Helaas is dat niet aan de orde, zoals afspraken over minder suiker en zout, tot sint Juttemus worden opgerekt, door een fantastische samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid.
Zijn synthetische zoetmakers een goed alternatief?
Absoluut niet. Daar geldt hetzelfde voor. Die stopt de industrie erin omdat de naam ‘suiker’ de laatste jaren steeds meer is besmet en de ontwikkelkosten nog lager zijn dan de kosten van de toch al spotgoedkope geraffineerde suiker. En ook hier geldt, deze nieuwerwetse stoffen zijn heel, heel ongezond. Denk aan het kankerverwekkende aspartaam; dat zit inmiddels in duizenden industriële producten als de light- en zero-versies van diverse frisdranken, snoepgoed en kauwgum. Maar ook aan het mierzoete glucose fructosestroop dat verantwoordelijk wordt gehouden voor de aanhoudende obesitas-epidemie in Amerika, en ondanks dat nog steeds in duizenden industriële producten zit.
Wat kunnen we er zelf aan doen?
Het lijkt onmogelijk om aan deze pandemie aan suikerverslaving te ontkomen, de producten liggen namelijk overal voor het grijpen: behalve in de supermarkt, kun je ze kopen in scholen, snackbars, tankstations, sportkantines, etc. Bovendien, dat kunnen we niet ontkennen, houden we van zoet.
Toch is het gemakkelijker dan gedacht. Want er zijn gelukkig genoeg plekken waar je dezelfde producten kunt kopen, maar dan zonder deze ongezonde stoffen erin: biologische producten. Die kun je kopen in biologische winkels en op biologische markten. Bovendien zijn er ook tal van gezonde natuurlijke zoetmakers, zoals biologische honing of ahornsiroop.
Samenvattend
Om de suiker te raffineren, moet het tientallen bewerkingen ondergaan: gezonde stoffen eruit, ongezonde erin, kort samengevat. Niet zo gek dus dat er verschil is tussen producten die zijn gebaseerd op natuurlijke suiker of op bewerkte, geraffineerde suiker. Dat is ook precies de reden dat deze toegevoegde suikers op termijn ernstige schade aan het lichaam aan kunnen richten.
Dat wijzelf ook denken dat er geen verschil is tussen natuurlijk of bewerkt komt door de informatie die de industrie en partijen als het Voedingscentrum en de Gezondheidsraad ons geven, informatie die alle partijen (ook de media) schreeuwend door papegaaien. Natuurlijke suiker kunnen we goed gebruiken, maar bewerkte suiker kunnen we missen als kiespijn. Zo is het!
Op chronischgezond.nu kun je uitdagingen met jezelf aan gaan om stapje voor stapje van je suikerverslaving af te komen.
Waar kan je nog meer informatie vinden?
Eigenlijk overal! Op Internet, op televisie, in magazines, kranten of van de mensen om je heen. Maar kijk wel eerst wie de boodschapper is en welke belangen die heeft.
Een echte aanrader is de documentaire Fed Up, waarin kinderen twee jaar lang tevergeefs proberen van hun suikerverslaving en overgewicht af te komen.